Het voelt alsof de wereld momenteel in een soort dwangbuis zit, geketend als we zijn aan ons huis. Een van onze meest elementaire grondrechten – bewegingsvrijheid – is wereldwijd behoorlijk aan banden gelegd. Economieën zijn lamgeslagen, duizenden mensen overlijden, onzekerheid en angst vieren hoogtij, honderdduizenden banen staan op de tocht. Dan is er nog die frustrerende machteloosheid. De ‘ikke ikke ikke, schijt aan de rest’-houding van enkele landgenoten die zich manifesteert in de meest naargeestige vorm denkbaar: het hamsteren van pleepapier – misschien is anus horribilis beter van toepassing op deze zielenpoten.

Valt er nou echt niets positiefs over het coronavirus te melden? Zeker wel. Tussen alle malaiseberichten die we 24 uur per dag te incasseren krijgen, lees je hier en daar wel een positieve noot. Zo schijnt de luchtkwaliteit – zeker boven China - met sprongen vooruit te zijn gegaan. Files zijn passé, sommige bedrijfstakken vieren juist nu hoogtijdagen, online bestellingen verviervoudigen, we zien weergaloze humor en grappen voorbijkomen, thuiswerken wordt populairder, we lezen meer, ik hoor meer vogels in mijn tuin fluiten, we denken massaal om en komen met inventieve oplossingen. Nog een prettige bijkomstigheid: inbrekers balen als een stekker, iedereen zit thuis. En in verschillende bedrijfstakken – waaronder mijn bedrijfstak toerisme - zie je een ongeëvenaarde inzet om medelanders uit alle hoeken van de wereld te repatriëren. En natuurlijk de diepste kniebuiging voor de tomeloze krachtinspanningen van alle werkpaarden in de zorgsector.

De wc-papier hamsterwoede krijgt volop aandacht in de media, de enorme saamhorigheid in onze samenleving veel minder: zo werkt nieuws nu eenmaal. Er zijn honderden aandoenlijke hulpacties, zeker ook op straat- en buurtniveau. Een positief neveneffect van een crisis: ze verbindt.

Gelukkig is het aantal Toorn des Gods, Apocalyps en Armageddon-artikelen en voorspellingen - voorover ik kan beoordelen - beperkt gebleven, maar het spreekt voor zich dat er wel een angstzaadje in ons brein is geplant. Dit is zeer goed nieuws: het besef begint door te dringen dat deze verbijsterende episode in onze geschiedenis gevolgen moet gaan hebben voor hoe de wereld gerund wordt. Komt er een reset in ons denken en handelen wanneer deze ellende achter de rug is? Moeten er grenzen (op)gelegd gaan worden aan onze ‘meer meer meer’-consumptiedrift, ‘vaker vaker vaker’-reisdrift, ‘hoger hoger hoger’-groeidrift?

Terwijl ik deze column typ, kijk ik uit op onze kantoortuin. De boompjes, planten en blauwe regen staan op het punt uit te barsten in bloei. De natuur heeft geen enkele last van het virus. Zijn wij mensen misschien toch niet zo slim als we zelf stellen? Indien we na afloop van deze rampspoed geen enkele verandering in ons handelen zien, dan zijn wij inderdaad de domste wezens op aarde.

Wanneer deze horrorfilm is afgelopen, voorzie ik ook weer een bloeiperiode voor PR-bureaus. We gaan een kentering zien in het vakantiegedrag: met andere woorden, meer vakanties in eigen land en dichtbij-bestemmingen, een toename van het aantal autovakanties ten koste van vliegvakanties, meer cocon vakanties in bungalows, huisjes en campers ten koste van grote hotels en China laten we voorlopig even links liggen. Dus zullen veel verkeersbureaus en andere toeristische organisaties hun China/long-haul PR- en marketing budgetten weer gaan overhevelen naar Europese markten. Zie ik daar licht gloren aan het einde van de tunnel?

Eind goed al goed.

Marcel Baltus
[email protected]